Truyện ngắn: Vườn khế bên sông

1. Ngày nào tôi cũng tha thẩn ngoài vườn khế. Mỗi buổi sớm mai, khi ánh mặt trời vừa hé rạng là tôi cũng đã ra sông hớt xong mấy cái vó tôm đặt đêm, trao tay luôn cho chị Then để cầm về những đồng tiền tanh tanh và nhàu nhĩ.

Dưới bếp của cha con tôi cũng có vô khối những thứ mà ở phố người ta hay thèm. Khoai lang, bắp nếp, đậu xanh, đậu đen, trứng gà... Vườn tuy không rộng lắm nhưng cũng đủ cho cha con tôi thu hoạch ngần ấy thứ.

Tôi lấy cuốc làm cỏ, xới đất cho những gốc khế. Trên đầu tôi là những vòm khế xanh mướt. Vào mùa xuân, những con sâu khế bò ra từ những nách lá. Những con sâu khế như những chồi non nhỏ xíu biết di động. Tôi trò chuyện với chúng như những người bạn chung thủy nhất. Mặc dù tôi biết sâu khế nếu ra nhiều thì năm ấy cha con tôi thất thu lứa quả.

Tôi thường chơi với lũ sâu như thế này: Tôi đặt chúng lên lòng tay cho bò lên cánh tay, lên vai rồi lên cổ. Lũ trẻ con bị sâu bám vào người không đứa nào không bị ngứa mẩn, thậm chí rát như phải bỏng. Nhưng không hiểu sao da thịt tôi lại lành lặn, không ngứa cũng không rát.

Chơi nhiều với lũ sâu, tôi đâm thích cái cách chúng nằm ườn dưới nắng. Tôi bắt chước chúng. Tôi cởi hết áo quần phơi mình như một con sâu. Tôi nằm rất lâu dưới nắng.

Tuổi mười sáu vụt đến với tôi như gió, như nước lụt dâng khắp kinh thành cổ. Mới mẻ và đáng sợ.

Tôi ngồi lặng lẽ chằm nón, kim chằm đâm thủng ngón tay. Những sợi cước cuốn chặt vào nhau như mùa động thiên. Tôi gỡ chúng mà như muốn giật chúng đứt tung ra thành từng sợi ngắn vô dụng.

Tôi biết mình là một cô gái đẹp. Người trong làng thường nhìn tôi bằng con mắt ganh ghét. Nhất là những đứa con gái cùng trang lứa. Cứ theo lệ của làng thì tôi đã sắp đủ tuổi để sắp đặt một người chồng. Người làng nói vẻ đẹp của tôi không ai dám rước về nhà.

Nhưng cha tôi im lặng không phải vì sợ thiên hạ. Trong con mắt ông, tôi là đứa trẻ. Mãi mãi là đứa trẻ. Trong con mắt của ông, không có trai làng nào có thể xứng với tôi. Hơn nữa, có thể chính ông cũng không chịu nổi một ngày nào đó tôi bỏ ông mà sang nhà người.

Nhưng tôi lên mười sáu tuổi là đã biết cơ sự trên đời.

Hàng tháng, đến cái ngày chịu nạn của đàn bà con gái, cơ thể tôi hồ như có ai đó nâng bổng nhẹ nhàng thay vì nặng trĩu. Toàn thân phát ra một mùi hương như hương hoa khế và hoa hồng trộn lẫn.

Những ngày như vậy, tôi hầu như không đi đâu, không ra sông, không lên nhà ngoài những bữa ăn. Tôi nằm ngoài vườn, giữa những con kiến, con giun, những con sâu khế, và thi thoảng lại có những chú chuồn chuồn hay bươm bướm bay qua bay lại rập rờn nom rất vui mắt.

Dường như có điều gì thần bí thôi thúc bên trong. Cơ thể tôi run lên từng chặp. Tôi xếp áo quần treo lên cành khế, rồi nằm xuống cỏ. Tôi nằm khẽ khàng, không phải sợ cỏ nát mà sợ chính bản thân tôi nổi loạn.

Tăng nhìn tôi từ phía ngoài rặng rào.

Anh đã nhìn lén tôi như thế từ rất nhiều ngày. Nhìn tôi nằm nghiêng. Cái eo lưng thõm xuống cỏ. Bộ ngực được cỏ che đậy đi rất nhiều, chỉ có thể nhìn thấy chút ít da thịt màu hồng phập phồng thở. Tôi hồn nhiên xoay mình nằm ngửa nhìn lên bầu trời. Tăng che mặt ngồi thụp xuống sau đụn cát. Một cơ thể con gái căng đầy và hào phóng quyến rũ ban tặng. Một gương mặt mà anh cố xua đi nhưng cứ trở về trong giấc ngủ chập chờn.

Cái nắng bên ngoài dưới bầu trời thiêu đốt Tăng. Nhưng cũng làm tan đỡ đi cơn sốt đàn ông trong anh.

Tăng cứ theo tôi như thế nhiều ngày, nhiều tháng.

Dưới sông, tôi như nhìn thấy mạ.

Thực sự đã có những lúc tôi nhìn thấy người rõ ràng trước mặt. Mạ mặc một bộ áo dài màu nước sông, xanh mướt mát. Gương mặt mạ ánh lên màu bùn non, ấm và sinh động như những thửa lúa đang thì con gái. Tôi mừng rỡ chạy đến gần. Mạ đưa tay vuốt mái tóc tôi, nắn nhẹ bầu ngực tôi như thầm đo đắn kết quả cuộc sinh thành của mình.

Mạ có vẻ ưng ý về tôi. Nụ cười người thoảng qua tôi như luồng sinh khí tiếp thêm cho tôi sức sống vô cùng vô tận. Khi tôi lén lau giọt nước mắt, ngẩng lên thì mạ đã không còn ở đó nữa. Rõ ràng bộ ngực tôi vừa ấm lên bởi bàn tay dịu dàng của mạ.

Biết bao nhiêu năm nay, tôi đã phải tự mình vật lộn với nỗi thiếu vắng mạ như vậy. Biết bao năm nay tôi cũng đã phải tự mình che chắn mình, không để vẻ đẹp của tôi bị ruồng bỏ ngay tại nơi tôi sinh ra lớn lên.

Tôi thường ra sông ban đêm, hay là sáng sớm, khi mặt trời chưa mọc.

Ban đêm là lúc linh hồn của dòng sông nở căng để đón khí đất khí trời. Là lúc mọi cõi hòa đồng với nhau cất lên bài ca khải hoàn. Ban đêm dòng sông mang dáng hình một cô gái bí ẩn, uốn lượn những vũ điệu hồng hoang cho mưa thuận gió hòa, cho vạn vật sinh sôi nảy nở. Tôm cá và muôn loài thủy sinh hiến mình cho cuộc sống dòng nước được tiếp nối. Mọi sinh linh trên bờ cũng cùng nhau giao hoan và phình ra những tế bào sống.

Tôi chỉ là một sinh linh bé nhỏ. Tồn tại nhờ khí trời khí đất khí sông. Tồn tại nhờ tôm cá và những sinh linh bé nhỏ khác.

Tiếng nước và tiếng tôm búng lách tách giống như có một nàng công chúa vô hình dưới nước đang gảy cho tôi nghe một điệu nhạc của thủy cung.

Tôm làm cho tôi có tiền. Tôi bán chúng, ban đầu là cho chị Then, sau chị Then lại bán cho mấy bà bán lẻ trên chợ. Rồi người ta mua về, chế biến đủ loại món ăn.

Tôi là người đầu tiên hóa kiếp cho tôm. Thật ra tôi chính là người hủy hoại cuộc sống của chúng, nhưng thực lòng tôi rất yêu quý chúng. Trong phúc có họa. Trong tình yêu có sự hủy hoại. Người ta nói rằng, nếu người gây họa cho ta thì tức là ta có phúc. Nếu ta gây họa cho người thì ta là kẻ vô phúc. Phúc họa ở đời thật khôn lường. Vậy nếu ta gây họa cho tôm thì sao đây? Tôi chợt bật cười vì những gì lướt qua trong đầu về phúc họa của lũ tôm. Dù sao, vó đầy tôm vẫn là niềm vui vô tận của tôi.

Tôi cúi xuống khom người nhấc vó tôm.

Tăng hiện ra trong ánh trăng.

Anh ta ngồi bệt xuống bờ cát thoai thoải phía trên, cỏ đang lấp dần những mô đất trơ trọi.

Hồi này dịch bùng phát. Những loài virus đáng sợ mắt thường không nhìn thấy mà đe dọa sự sống của loài người trên Trái đất. Người với người cứ phải cách nhau một khoảng không gian.

Tôi vẫn đứng phía dưới của cái bờ cát ấy.

Một con sên đất ngọ ngoạy bò ngang qua mũi chân tôi khiến tôi cảm thấy nhột nhạt và thèm muốn được cởi hết áo quần, nhảy xuống sông bơi lội cùng lũ tôm cá, bơi lội kỳ đến khi mệt mỏi, đến khi mắt có thể nhắm lại trong nước. Khi ấy hẳn mạ sẽ nâng tôi lên trên mặt nước, tắm cho tôi thứ sữa trắng ngà thơm mát của ánh trăng huyền diệu. Khi ấy, thân thể tôi sẽ săn lại. Sẽ chẳng có ma lực nào quyến rũ nổi tôi.

Ánh trăng đã khuất trong đám mây đen. Tăng lặng lẽ bỏ đi. Chỉ còn tiếng nước sông vỗ về tôi.

Việt từ trong chiếc thuyền đánh cá đêm nhảy lên, sải những bước dài về phía tôi. Hình như anh luôn chờ tôi từ dưới sông lên. Lần nào anh cũng giả bộ tình cờ va phải cái bóng của tôi trong ánh đêm. Tôi và Việt chỉ chung nhau chuyện sát hại lũ cá tôm. Trăng nhô ra trên doi cát, soi rõ cái làng nhỏ ven sông có những tấm lưới chạy dài óng ánh. Việt đứng sững giữa đường, lúng túng.

- Chào Niệm!

Tôi khó lòng đi ngang qua anh một cách hờ hững. Thực lòng tôi cũng rất quý anh trong số những trai làng quanh tôi. Nếu ngay lập tức, cha mạ anh đến xin hỏi cưới tôi, tôi sẽ bảo cha tôi là tôi đồng ý. Sống cùng anh, người phụ nữ sẽ thấy yên ổn.

Nhưng không hiểu sao tôi luôn luôn bị ức chế trước mỗi cử chỉ quá ư lễ độ của anh.

Tôi lễ phép:

- Anh làm ơn cho tôi đi nhờ.

Không hiểu có phải vì bị vẻ lạnh lẽo và âm thầm của tôi đối lại, vì bị ánh trăng soi rõ những giọt mồ hôi rịn trên hai thái dương, hay bị những con virus vô hình đe dọa, bất giác Việt lùi lại bên lề đường. Anh cúi xuống như chính mình có lỗi với tôi.

Đêm ấy tôi không còn thấy mình cô đơn. Tôi mơ thấy Giang ngồi bên cạnh tôi, như truyền hơi ấm sang tôi. Giang có gương mặt thật sự quyến rũ với cái dáng thư sinh, nước da đàn ông săn chắc, đôi mắt luôn nheo lại một cách thâm trầm. Tôi thực sự thấy mình hình như chống chếnh một cơn say kỳ lạ. Nó ập tới bất ngờ hơn cả cơn lốc. Tự nhiên tôi thấy sợ nếu như Giang đứng dậy và bước đi khỏi căn nhà của tôi. Khi ấy chắc chắn tôi sẽ chạy theo. Sẽ chạy theo bằng cách đứng xa xa mà nhìn vào căn nhà của Giang. Tuy tôi biết nơi ấy là một thế giới khác, một chân trời khác. Nhưng tôi sẽ mong ước được bước vào. Không hiểu tôi có quá ảo vọng không?

Thực ra, bằng những bước chân đơn thuần, hết sức đơn thuần, Giang đã lặng lẽ để lại trong tôi niềm yêu hết thảy sinh linh.

Tôi thấy yêu mảnh đất này lạ lùng. Tôi yêu mỗi chiếc lá khế khô bị gió cuốn đi. Linh hồn của lá còn vương trên cây, ôm ấp những quả khế còn nhỏ xíu. Tôi thấy thương cha tôi, thương cho chính sự xuất hiện của tôi trên cõi đời.

2. Một ngày trời mưa lâm thâm. Chưa phải là tháng mưa than xứ Huế. Nhưng mưa cứ nhả từng hạt lây phây, nhớp nháp. Cơn sốt đàn ông trong Tăng không có nắng làm tiêu tan, bị đông cứng lại, chồi lên thúc vào ruột gan.

Tôi nằm phơi dưới cơn mưa, đồng lõa với đất trời.

Tôi nằm đón từng hạt mưa phả trên cơ thể, cầu mong mưa làm tan đi thứ hương thơm bốc ngùn ngụt trong cơ thể mỏng manh của mình.

Tăng vén rào chui vào vườn. Tôi không biết anh vào vườn.

Đám chuồn chuồn bươm bướm và những con sâu khế không đánh động cho tôi biết, bởi trời mưa làm muôn vật mệt mỏi, sợ hãi. Hay do dịch bệnh đã càn quét ngay cả loài sâu? Chúng biến đi đâu hết cả.

Tôi mơ màng ngủ. Tôi ngủ trên cỏ, thích thú. Mưa nhẹ đủ làm ướt khoảnh đất mọc đầy cỏ mần trầu và lá gai nơi tôi nằm. Tôi không cảm thấy rát và ngứa vì cỏ.

Mưa đã làm mềm những ngọn cỏ, làm mềm mặt đất. Những giọt nước trời đem cái ẩm ướt quyến rũ mê hoặc sự yếu đuối. Cái ẩm ướt đồng lõa với sự trần tục. Cười nhạo sự thánh thiện. Mơn trớn và giục giã. Chỉ có lúc này thôi. Lúc này, thời khắc này đừng để tan biến vào hư vô. Dù có bị phanh thây xẻ thịt trong cõi thực.

Trong lúc đang mơ màng không phân định nổi ranh giới ngày đêm, tối sáng, tôi cảm thấy có ai đó chạm tay lên người mình. Đôi bàn tay trườn đi trườn lại. Tôi cảm thấy nghẹt thở. Muốn thoát ra khỏi cái thứ ẩm ướt nồng nồng mùi đàn ông.

Nhưng tôi lười nhác bỏ mặc thân xác mình trên cỏ.

Linh hồn tôi phiêu du khắp kinh thành Huế, tìm kiếm ngôi nhà có một chàng trai thuộc một thế giới khác, thế giới cao hơn cái thế giới của tôi...

Tôi bỏ mặc thân xác tôi dưới mưa và ẩm ướt.

Tôi chỉ đơn giản là một thực thể còn nguyên nhựa sống, tràn trề và hoang phí.

Tôi thả nổi nó.

Trong cái thời khắc tiếp theo sự thả nổi buông trôi đó, mùi hương của tôi đã bị pha loãng bởi thứ mùi đàn ông nặng và trần tục.

Tôi mở mắt tỉnh lại.

Cố nhập linh hồn vào thân xác.

3. Tôi nhìn thấy một chiếc thuyền nằm chình ình trên sông, ngay khúc tôi hay đặt vó tôm.

Giang kể ngoài chợ Đông Ba có gánh chè đậu ván ăn vào ngon hơn đi ăn đặc sản. Bà bán chè không hiểu gặp ở đâu quen lắm. Niệm có đi lên đó cùng Giang không?

Tôi từ chối.

Giang về phố với gương mặt không buồn không vui.

Cầu mong không bao giờ gương mặt ấy phải u tối. Tôi chưa bao giờ đi đâu cùng ai. Mà tôi cũng không muốn Giang quá bận tâm về mình.

Tôi tự biết đặt thân xác mình ở đâu, linh hồn mình ở đâu.

Tôi không chịu đựng được sự mát lành trước linh hồn tôi của Giang.

Tôi đi ra sông. Khi ấy tôi thấy Việt đang đứng sững nhìn tôi phía sau mé con thuyền.

Từ chỗ anh đứng đến con thuyền trên sông, bị ngăn cách tầm nhìn. Đôi mắt anh lẽ ra phóng ra xa, thì lại dừng lại vì chạm phải thân xác tôi. Nhưng tôi không có lỗi vì vẻ đẹp của mình. Tôi đứng lên, lội xuống nước. Việt chạy theo:

- Đừng, Niệm ơi.

Tôi quay lại mỉm cười với anh - đó là lần đầu tiên tôi mỉm cười với anh:

- Anh đừng theo em nữa. Vô ích thôi.

Tôi lội xa hơn. Việt đứng sững trên bờ:

- Niệm ơi, em làm gì vậy?

- Em không làm gì. Không muốn gì. Anh đi về đi. Mặc em.

- Em lên bờ đi. Em không chê, anh sẽ nài xin ba mạ cưới em về làm vợ.

- Sao anh phải nài xin? Việc gì anh phải nài xin?

- Anh biết mình cần phải làm gì cho em rồi.

Tôi cười sặc sụa, nửa người đã ngâm dưới nước của tôi rung rinh theo điệu cười:

- Thật cám ơn anh quá! Em nói rồi. Anh không cần bận tâm về em. Trong làng này, anh là người tốt nhất với em. Nhưng em không cần cái lòng tốt đó.

Tôi cười rất nhiều, rất lâu, khiến Việt sợ hãi lùi lại. Như một con ốc sên đi giật lùi. Tại sao anh lại phải sống như vậy nhỉ?

Nửa người của tôi dưới nước đã không còn gì che chắn. Tai tôi nghe tiếng Việt gọi da diết:

- Niệm ơi...!

Dưới bầu trời buổi ban mai, trong dòng nước giá lạnh, tôi đột nhiên có mong ước được chìm mình dưới cái giá lạnh đó.

Tôi nằm trong nước. Thích thú vì tìm ra cái cách nằm trong nước. Nước giá lạnh ôm tôi vào lòng. Ai đó nghĩ rằng nước sông Hương ấm áp, chắc hẳn sẽ thất vọng vô cùng nếu ngâm người chìm nghỉm xuống đáy, thấy cái lạnh ngấm sâu vào linh hồn.

Có lẽ thể xác con người đã quen thèm khát sự nồng ấm, không biết rằng giá lạnh là bản chất của sự trường tồn. Cũng bởi vì thế mà dòng Nước thơm phải cuộn mình để ướp lạnh mình, giữ nguyên vẹn sự tinh khiết dưới đáy sâu.

Tôi nằm trong nước giá lạnh, thấy mình như được hồi sinh

Hình như Việt đã nhảy xuống sông để tìm kiếm. Anh tìm gì nhỉ? Tôi mơ màng ngủ.

Nắng bừng lên. Nắng rực rỡ như muôn ngàn hạt châu sa xuống thế gian tội nghiệp.

Tôi nhìn thấy chiếc nón lá tôi mới chằm đang nằm trên cái sạp cọng dừa của mạ. Tôi nghe rõ tiếng những chiếc lá mãng cầu va vào nhau khe khẽ. Tiếng những bông hoa khế rơi thật nhẹ nhàng trên thảm cỏ. Tiếng những chú chim chuyền cành. Những con sâu sợ hãi nằm co trong những nách lá. Tôi nghe rõ gió đu đưa trên bến cát, thổi bay những hạt cát vào vũ trụ.

Vào giờ này tôi không thể nhìn thấy mạ.

Tôi cũng không phải là đi tìm mạ.

Tôi đang đi tìm tôi.

Tôi biết chỉ khoảnh khắc nữa thôi, tôi sẽ được hồi sinh.

Bầu Trời và Mặt Đất sẽ được hồi sinh trong một dáng vẻ khác tươi mới và tràn trề nhựa sống.

Tôi còn nghe rõ tiếng gió thổi xao động cả vườn khế. Những cành khế đung đưa bên sông. Những chú chim sâu mải miết tìm mồi…